ارزیابی نقش ویژگی های ریخت شناسی ریشه گیاه تریتیکاله (triticale spp) در تولید دانه تحت شرایط کمبود آب

Authors

حمید رضا عشقی زاده

hamid reza eshghizadeh faculty of agriculture, isfahan university of technologyدانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان شهرام ریاحی نیا

shahram riyahinia ferduwsi university of mashhadدانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد حمید رضا خزاعی

hamid reza khazaei ferduwsi university of mashhadدانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد

abstract

ریشه، با توجه به ویژگی های ذاتی خود، نقش مهمی در گسترش و توسعه ژرم پلاسم های گیاهان متحمل به تنش خشکی دارد. به همین منظور، این آزمایش با هدف مطالعه اثرهای مستقیم و غیرمستقیم ویژگی های ریخت شناسی ریشه بر عملکرد دانه چهار ژنوتیپ تریتیکاله (سه لاین امید بخش 8-82-et، 15-82-et و 17-79-et به همراه رقم رایج 92-junillo) در دو سطح متفاوت رطوبت قابل دسترس خاک؛ شاهد (آبیاری پس از تخلیه 50% رطوبت قابل استفاده در منطقه ریشه) و تنش (آبیاری پس از تخلیه 80% رطوبت قابل استفاده در منطقه ریشه) به صورت آرایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در سال 1387 در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. نتایج نشان داد که تنش آب منجر به افزایش حدود 9 درصدی عمق توسعه ریشه بوته شد. هم چنین، تفاوت عمیق ترین ریشه در لاین 15-82- etنسبت به سطحی ترین عمق در رقم 92-junillo، 2/8 سانتی متر بود. تأخیر در آبیاری باعث کاهش حدود 25 درصدی طول تجمعی ریشه شد. هم چنین، اختلاف حدود 43 درصدی بین بیشترین طول تجمعی ریشه در لاین 15-82- etنسبت به کمترین طول در 17-79- et از نظر آماری در سطح احتمال 1% معنی‏دار شد. نقش ویژگی های ریخت شناسی ریشه این ژنوتیپ ها در تولید دانه تحت شرایط مختلف رطوبتی متفاوت بود. در شرایط رطوبتی مساعد، تأثیر مستقیم طول تجمعی ریشه بر عملکرد دانه با ضریب 543/0 بیش از شرایط تنش آب با ضریب 286/0 بود. از طرف دیگر، رابطه مستقیم سطح کل ریشه با عملکرد دانه در شرایط رطوبتی مساعد، منفی و در شرایط تنش کم آبی، مثبت بود. به طورکلی، به نظر می رسد که طول تجمعی ریشه و سطح ریشه از ویژگی های مؤثر این ژنوتیپ ها در تولید عملکرد دانه بوده که تحت شرایط تنش آب، سطح کل ریشه و در شرایط مساعد رطوبتی، طول تجمعی ریشه نقش بارزتری داشتند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ارزیابی نقش ویژگی‌های ریخت‌شناسی ریشه گیاه تریتیکاله (Triticale spp) در تولید دانه تحت شرایط کمبود آب

Plant roots, with respect to their intrinsic characteristics, have important role in both improvement and development of germplasms of drought resistant plants. This experiment was conducted to study direct and indirect effects of root morphological traits on grain yield of four triticale genotypes (three promising lines of ET-82-8, ET-82-15 and ET-79-17 along with the conventional Junillo-92...

full text

اثر تنش کمبود آب بر خصوصیات ریخت شناسی و عملکرد دانه آفتابگردان رقم آرماویریسکی

به منظور بررسی اثر تنش کمبود آب بر خصوصیات مورفولوژیکی و عملکرد دانه رقم آرماویرسکی آفتابگردان، آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار، در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل تنش کمبود آب در پنج سطح (50D1=، 100D2=، 150D3=، 200D4= و 250D5= میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A) بودند. نتایج تجزیه­ های آماری نشان داد که عملکرد دانه در تیمارهای آ...

full text

اثر پلیمرسوپرجاذب بر عملکرد دانه و برخی ویژگی های فیزیولوژیکی ذرت بهاره در شرایط تنش کمبود آب

به­منظور بررسی اثر پلیمرسوپرجاذب بر عملکرد و برخی ویژگی­های فیزیولوژیکی ذرت بهاره تحت تنش کمبود آب، این آزمایش به­صورت کرت­های یک­بار خرد شده در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه­ای واقع در شهرستان حمیدیه اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل فواصل آبیاری (60، 90 و 120 میلی­متر تبخیر از تشت تبخیر کلاس A) در کرت­های اصلی و مقادیر مختلف سوپرجاذب (صفر، 75 و 150 کیلوگرم در هکتار) در کرت...

full text

ارزیابی کیفیت دانه لاین‌های تریتیکاله تحت شرایط تنش رطوبتی انتهای فصل

Development of cultivars better adapted to drought stress in the arid and semi arid climatic conditions is considered as a major breeding objective. Grain quality is a trait with physico-chemical complexity depending primarily on genotype, is strongly affected by environmental factors and their interactions. Effect of terminal drought stress on quality traits of 18 triticale lines, comprising o...

full text

ارزیابی ویژگی های فتوسنتزی در مراحل فنولوژی ارقام گیاه عدس (Lens culinaris Medik.) در پاسخ به تنش کمبود آب

In order to evaluate of the photosynthetic traits of lentil cultivars under water deficit conditions an experiment was conducted as a factorial arrangement in a completely randomized design with three replications in pot cultivation with four cultivars including Gachsaran, Kimia, Ziba, Robat and four stress levels of 25, 50, 75 and 100% of field capacity. Results showed that in all three phenol...

full text

ارتباط صفات ریشه با عملکرد دانه در لاین های اینبرد نوترکیب گندم در شرایط کمبود آب

خشکی یا کم آبی یکی از مهمترین تهدیدهای جهانی برای تولید مواد غذایی به شمار می آید و در حال حاضر مشکل اصلی تولید گندم در بسیاری از نقاط جهان محسوب می شود. به منظور مطالعه اثر تنش کم آبی روی 75 لاین اینبرد نوترکیب گندم حاصل از تلاقی لاین آمریکایی yecora rojo به عنوان والد پدری و لاین ایرانی no.49 به عنوان والد مادری، آزمایشی در قالب طرح اسپلت پلات بر پایه بلوک های کامل تصادفی اجرا شد. نتایج تجزیه...

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
علوم و فنون کشت های گلخانه ای

جلد ۵، شماره ۱۷، صفحات ۱۳۹-۱۴۷

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023